Jassy - Pałac Kultury

Zdjęcie z pięknych dawno minionych czasów. Przy obecnych cenach benzyny i urojonej mocy złotej narodowej waluty  będzie nas stać jedynie na wycieczki na jarmark do najbliższego miasta powiatowego. I to na rowerze. Na stacji benzynowej w Piwnicznej tankują wyłącznie Słowacy, podobnie jest w przygranicznej Biedronce, skąd nawet słowaccy Cyganie wywożą kopiate wózki tanich (dla nich) towarów. Wśród nich jak cienie snują się polscy emeryci, którzy w koszyku, prócz dwóch bułeczek i serka, dźwigają coraz cięższą dumę narodową.

Ruginoasa - Miejsce Wstydu
Tak w Rumunii nazywa się pałac Aleksandra Cuzy. Ja nazwałbym go Miejscem Wielkich Namiętności.

Aleksander Jan Cuza I został pierwszym księciem i premierem Rumunii (Domn al Principatelor Unite ale Moldovei și Țării Românești) dzięki sprytnemu posunięciu Rumunów, którzy wybrali go jednocześnie księciem Mołdawii i Wołoszczyzny. Ponieważ nie mógł rządzić jednocześnie w dwóch księstwach, państwa zachodnie zgodziły się na ich zjednoczenie i tak w 1859 roku powstała Rumunia. Rządy Cuzy, mimo przeprowadzonych reform, okazały się dla niego niefortunne, gdyż szerzyła się korupcja, chaos a uwłaszczenie przysporzyło mu wielu wrogów. W 1862 roku Cuza utracił stanowisko. Bojarzy wypędzili go na wygnanie wprost z sypialni, gdzie spędzał miłe chwile z kochanką Eleną Marią Cartagiu - Obrenović, żoną Miloša Obrenovića. Kochankę wziął sobie, gdyż jego żona Elena Rosetti Cuza (1825 - 1909) okazała się bezpłodną. Maria Obrenović urodziła swojemu mężowi Milošovi dwóch synów - Jeremiego i Milana Obrenovića (1854 - 1901), późniejszych serbskich polityków, z których jeden - Milan panował jako król Serbii w latach 1882 - 1889. Z Cuzą miała również dwóch synów - Dymitra (1856 - 1888) i Aleksandra Jana II (1862 - 1889). Na wygnanie do Niemiec udały się z Cuzą obydwie kobiety.
Cuza zmarł w 1873 r. w Heidelbergu, pochowany został w Ruginoasa, a potem jego prochy przeniesiono do Cerkwi Trzech Świętych Hierarchów w Jassach. Elena Maria Obrenović zmarła w 1879 r.  w Dreźnie, a Elena wkrótce po wygnaniu powróciła do Ruginowasa, by zająć się wychowaniem dwóch nieślubnych synów męża. Dymitr, obiecujący młodzieniec, studiował w Paryżu. Po powrocie do Ruginoasa zakochał się w jednej z pokojówek. Kiedy Elena odkryła związek, pokojówka została wyrzucona. Rozzłoszczony Dymitr postrzelił się śmiertelnie w głowę w swoim pokoju. Drugi syn, Aleksander Jan Cuza II mimo sprzeciwu Eleny ożenił się z Marią Moruzi i zapisał jej cały majątek. Niestety w podróży poślubnej zmarł w Madrycie na atak serca. Pochowano go w grobowcu rodzinnym w Ruginoasa. Kilka lat po śmierci męża wdowa wdała się w romans z młodym inżynierem  I. C. Brătianu. Doszło do niechcianej ciąży, wiec aby zalegalizować syna Gheorgha, Marię przymuszono do poślubienia Brătianu i rozwodu po jednym dniu małżeństwa. Gheorghe Brătianu, późniejszy wybitny historyk i polityk mieszkał w Ruginoasa do 1938 roku. Jego matka zmarła w 1921 r. Brătianu sprzedał majątek Ruginoasa w 1945 r. Sam zginął w więzieniu komunistycznym w Sygiecie, gdzie trzymano go trzy lata bez procesu. 

Pałac w Ruginoasa

Grób Dymitra Cuzy

Grób Aleksandra Cuzy II

Cerkiew Trzech Świętych Hierarchów w Jassach

Pomnik Aleksandra Jana Cuzy w Jassach

Więzienie w Sygiecie Marmaroskim

 

 

Miejsca święte wymagają częstego odkurzania, bowiem w dywanach czają się malutkie diabełki pokus cielesnych.

 Hotel Traian był niczym wielki tort w stylu empire na skraju głównego placu Jass. [Robert D. Kaplan Bałkańskie upiory. Podróż przez historię]

 

 Sprzątanie

Monastyr Golia w Jassach pilnowany jest przez lokalnego ninję, zdaje się krótkowidza. Słusznie, bo wnętrze cerkwi jest wyjątkowo bogate.