Galicyanie - pamiątki rabacji
Brzyska, pałac i kaplica grobowa Kotarskich
Karol Kotarski ożeniony z Kunegundą baronówną Konopczanką, właściciel dóbr Olesno, Żelechów, Świebodzin, Kanna, Pogórska Wola, Brzyska zwany był "królem chłopków", ponieważ jako ludzki pan zakładał ochronki i wspomagał chłopów w biedzie. Pewny swej pozycji niewiele przejął się rozruchami i objeżdżał wsie, gdyż sądził, że swoim autorytetem stłumi rebelię. Mocno się przeliczył, bo w Olesnie obok karczmy, gdzie obecnie stoi krzyż misyjny, został okrutnie przez chłopów zamordowany. Zmasakrowane zwłoki odstawili chłopi do Tarnowa spodziewając się za trupa tysiączłotowej nagrody, gdyż Kotarski przez Austriaków uważany był za przyszłego króla Polski. Tak przynajmniej twierdzi późniejszy pamflet podając, że we dworze w Olesnie znaleziono berło i płaszcz niedoszłego króla. Kotarski został pochowany w zbiorowym grobie na starym cmentarzu w Tarnowie.
Jego syn Stanisław (1883 - 1910) wraz z matką uciekał przed rebelią w kierunku Tarnowa. Aresztowani przez chłopów w Brniku zostali odstawieni do tego miasta przez oddział Austriaków. Uwolnieni wyjechali do Hullein (Hulin) na Morawach do brata matki ks. Konopki.
Stanisław Kotarski, marszałek powiatowy jasielski, właściciel Brzysk rozbudował pałac, którego budowę rozpoczął jego ojciec, od 1831właściciel Brzysk. Ożenił się ok. 1860 roku z Julią z Wojnarowskich, która wkrótce zmarła. Dla niej na lokalnym cmentarzu wybudował w 1866 r. kaplicę, która stała się grobowcem rodzinnym Kotarskich i Łosiów. Urodzona w 1864 roku Helena, jedyna córka Stanisława i Julii wyszła za mąż za Mariana hr. Łosia z Grodkowa i Januszowic h. Dąbrowa. Hrabia zmarł w 1940 roku zostawiając majątek swojej żonie. Po parcelacji pozwolono hrabinie mieszkać w dwóch pokojach pałacu, którego pozostałą część przeznaczono na rożne potrzeby ludu pracującego miast i wsi. Hrabina zmarła w 1950 roku i została pochowana w podziemiach kaplicy. Podobno po pogrzebie jej syn Stanisław Jan Łoś wyrzucił klucz do grobowca symbolicznie kończąc dzieje rodziny Kotarskich w Brzyskach.
 |
Kaplica Kotarskich
|
 |
Kaplica Kotarskich
|
 |
Krypta grobowa
|
 |
Ruina pałacu w styczniu 2015 r.
|
 |
Ruina pałacu w grudniu 2021 r.
|
 |
Ruina pałacu w grudniu 2021 r.
|
