Prześwit ludzkiego życia zwęża się i zamyka jak tuleja. Ostatnia igła światła, a potem nic. Powinniśmy byli ze sobą więcej rozmawiać.
Cormac McCarthy Pasażer
sobota, 22 lipca 2023
piątek, 21 lipca 2023
czwartek, 20 lipca 2023
wtorek, 18 lipca 2023
Jasionów, grób ks. Feliksa Piękosia
Feliks Piekoś [Piękosz] (1808 - 1887) urodził się we Frysztaku w rodzinie mieszczańskiej. Po wyświęceniu w 1834 był wikarym w Tarnowcu i w Krośnie. Od 1842 do śmierci był proboszczem w Jasionowie, a w latach 1871 - 1876 dziekanem sanockim. Zmarł w Jasionowie i tu jest pochowany.
W
gorącym roku 1846 wraz z wikarym Wincentym Bukowskim i Kasprem
Winnickim komendariuszem z Trześniowa brał bezpośredni udział w
przygotowaniach do powstania. Wiadomo, że spiskowcy spotykali się u
Teofila Ostaszewskiego we Wzdowie, a ks. Piękoś odczytał publicznie
manifest dostarczony przez Goslara. Po aresztowaniu był wraz z księżmi
Bukowskim, Winnickim i Zgrzebnym więziony we Lwowie.
poniedziałek, 17 lipca 2023
Nozdrzec, obelisk pańszczyźniany
Do Nozdrzca, miejsca urodzenia pamiętnikarza F. K. Preka, mojego przewodnika po starożytnościach galicyjskich, trafiłem tym razem w poszukiwaniu grobu spiskowca ks. Józefa Szymczakiewicza, który zmarł tutaj w 1856 roku. Na miejscowym cmentarzu zachowało się wiele starych nagrobków z zatartymi niestety napisami, toteż nie udało mi się zlokalizować grobu księdza. Trafiłem natomiast na ciekawy obelisk wzniesiony w 1862 roku na pamiątkę zniesienia pańszczyzny w Galicji. Część zanikających inskrypcji z pomnika została odczytana i umieszczona na pobliskiej tablicy informacyjnej.
Krzyże pańszczyźniane stawiano po 1848 roku w wielu wsiach zaboru austriackiego. Zamawiano mszę, a następnie w uroczystej procesji niesiono "pańszczyznę" (najczęściej w formie ksiąg z powinnościami) i zakopywano ją pod krzyżem. Panowało przekonanie, że jeśli krzyż zostanie zniszczony, pańszczyzna wróci.
niedziela, 16 lipca 2023
Galicyanie, pamiątki rabacji
Bachórz, Dębina - grobowiec rodziny Skrzyńskich
Na początku XIX w. Bachórz zakupili Skrzyńscy h. Zaremba. Wincenty Skrzyński (1771 - 1850) zbudował okazały pałac i przy pomocy wybitnego ogrodnika Wojciecha Stęczyńskiego założył wspaniały ogród. Dwór był niezwykle bogato wyposażony. W czasie rabacji, gdy Skrzyńscy opuścili Bachórz, chłopi napadli na posiadłość i doszczętnie ją zrabowali. Rabantów powstrzymał w Dynowie przybyły z oddziałem huzarów komisarz Karol Neusser. Kilku buntowników zabito, wielu raniono, a złapanych obwożono po wsiach i okrutnie bito w obecności gromady. Skrzyńskim nie udało się jednak odzyskać zrabowanych ruchomości i posiadłość trzeba było urządzać od nowa.
Dwór miał szczęście do rabusiów, bo ponownie w 1915 splądrowali go i spalili Rosjanie. Ci sami zresztą w 1944 okradli oficyny, rozbili grobowiec i zrabowali trumny.
Aktualna mapa odnalezionych pamiątek