sobota, 27 lipca 2024

 

Galicyanie, pamiątki rabacji

Brzezie, grób Antoniego Hałdzińskiego

"Zborczyce (Hałdzińscy) Te należały do Antoniego Hałdzińskiego i żony jego Maryi ze Strzyżowskich. Napadnięty przez rabusiów Hałdziński, wyszedł do nich do sieni, nie mogąc zrozumieć czego by chcieli i uderzony kosą powalił się na ziemię. Żonę, która broniąc męża zakrywała go własnym ciałem, młócili jakoby snopek słomy cepami i co tylko pod ręka mieli, a obronił ją kancelista bocheński Wizthum, który dowodził bandami rozbójników i obojętnie patrzał jak mężczyzn mordowano". Tyle u Dembińskiego (D., Rok...,s. 402).
Zdaje się jednak, że młockę przeżyła nie tylko Maria, ale i Antoni, jako że na cmentarzu w Brzeziu k. Wieliczki znajduje się grób Antoniego, który zmarł dopiero 28 I 1886 przeżywszy 78 lat. Pomnik zmarłemu wystawiła małżonka Marya Gozdawa z Strzyżewskich (ok. 1814 - 1890). Mimo że Antoni Hałdziński jest we wszystkich dostępnych źródłach wymieniany jako zabity w rabacji, sądzę, że to powtarzana bezkrytycznie na podstawie jednego zapisu omyłka. Nie ma też zapewne racji autor skądinąd znakomitej strony o Szczytnikach i Świątnikach (link) sugerując, że w grobie pochowany jest syn zabitego Antoniego Hałdzińskiego. Trudno bowiem przypuszczać, że wzorem Edypa ożeniłby się z własną matką.



 

piątek, 26 lipca 2024

 Galicyanie, pamiątki rabacji

Wieliczka, tablica pamiątkowa Edwarda Dembowskiego

Dembowski rozgrzewał tymczasem umysły ogniem siarczystych przemówień; a gdy zgromadzenie ludu uznał za dostatecznie liczne, odkrył głowę i ze schodów magistratu, w otoczeniu kilku znanych i poważanych urzędników, księży i obywateli, odczytał jakiś manifest, ogłosił panowanie rewolucyi społecznej znoszącej pańszczyznę i różnicę stanów, zapewnił o rożnych swobodach, o podwojeniu płac urzędnikom i rękodzielnikom i wezwał radę miejską, cechy i górników, ażeby wyszli na powitanie armii powstańczej maszerującej w sile 20.000 ludzi od Krakowa i wprowadziła ja uroczyście do miasta. Zdawszy miejscową władzę w ręce Chromego, poleciwszy mu utworzenie gwardyi narod. i przodownictwo w urządzić się mającym pochodzie do Krakowa, odjechał Dembowski na Podgórze. Była wówczas godzina 12 w południe. [Wawel - Luis Kronika rewolucyi krakowskiej w roku 1846]




 

czwartek, 25 lipca 2024

 Galicyanie, pamiątki rabacji

Bochnia, grób ks. Maksymiliana Stanisławskiego

Maksymilian Stanisławski z Przybysławic urodził się w 1807 w Jaśle, gimnazjum ukończył w Przemyślu, gdzie później studiował teologię i przyjął święcenia kapłańskie Wziął udział w powstaniu listopadowym jako dowódca i podoficer 11 pułku piechoty liniowej. Został odznaczony Srebrnym Krzyżem Virtuti Militari.
Jako wikary pracował w Kobylance, a w 1841 objął probostwo w Iwoniczu. Z powodu działalności konspiracyjnej zmuszono go do opuszczenia diecezji przemyskiej. W 1844 przeniósł się na probostwo do Sułkowic. Tu znów z podobnych przyczyn nie zagrzał długo miejsca. Został pozbawiony probostwa i przeniesiony na wikariat do Nowego Sącza, a wkrótce potem do Pilzna. W 1849 otrzymał probostwo w Lubzinie, z którego zrezygnował w 1878. Rezydował w Tarnowie i Bochni, gdzie zmarł 24 VIII 1881.



 

 

środa, 24 lipca 2024

 Galicyanie, pamiątki rabacji

Szczytniki, kapliczka pańszczyźniana

Kapliczka pw. Świętego Stanisława, której powstanie tradycja wiąże ze zniesieniem pańszczyzny.



 

wtorek, 23 lipca 2024

 Korona Karpat

Za horou (717) Šarišská vrchovina (pol. Pogórze Szaryskie)

Dla wytrawnego wędrowca cel jest w najlepszym razie pogłoską. Cormac Mc Carthy Pasażer

Wchodziłem, a raczej usiłowałem wejść torem motocrossowym znad miejscowości Široké. Milenka z map.cz nawigowała przedziwnie - po opuszczeniu samochodu i dwudziestu minutach podejścia i zejścia, znalazłem się 2 metry nad miejscem, z którego wyruszyłem. Wtedy ją wyłączyłem i na przełaj przez krzaki i łąkę w cholernym upale wdarłem się szybko, choć skrajnie wycieńczony na ten niewysoki pagór.



 


poniedziałek, 22 lipca 2024

Rozsypaná skala  (Čierna hora)

 

Widok z góry

Widok z dołu

niedziela, 21 lipca 2024

 Korona Karpat

Roháčka (1029), pasmo Čierna hora (pol. Czarna Góra Rudawy Spiskie)

Niewielkie pasmo będące częścią Rudaw Spiskich. Dostęp na najwyższy szczyt dość łatwy z miejscowości Klenov - strzelnica. W drodze ładne lasy bukowe. Ruch turystyczny żaden, spotkałem tylko smaczną, ale zimną Justynkę.  Szczyt Roháčki zalesiony, drewniany triangul i książka pamiątkowa w skrzynce. Warto dla małej wspinaczki i wielkich widoków pójść dalej na zachód skalistą granią.

Zimna Justynka

Na przełęczy

Znak na szczycie

Szczyt

Trafna recenzja

Bezpečné parkovisko