środa, 10 marca 2021

 Galicyanie, pamiątki rabacji 


Mapa, do której link zamieszczam poniżej powstała na podstawie książki Mariana Morawczyńskiego Rzeź 1846. Dębica, Pilzno, Tarnów i okolice, Tarnów 1992.

Autor Rzezi 1846 w zestawieniu podaje nazwiska 142 ofiar śmiertelnych krwawej rewolucji chłopskiej, wbrew tytułowi zlokalizowanych głównie w okolicy Dębicy. Na mapę naniosłem przyporządkowanych do 36 miejscowości 140 nazwisk.

Mam nadzieję opracować podobną mapę dla całej Galicji, ale będzie to wymagało wiele czasu, pracy oraz zdobycia podstawowego opracowania  (Sieradzki, Wycech Rok 1946 w Galicji), które zawiera najpełniejszą listę ofiar, ale jest trudno dostępne, gdyż wydano je zaledwie w 850 egzemplarzach. 

Opracowanie tej mapy stało się możliwe dzięki pomocy pani Joli z Tarnowa, która dostarczyła mi skany książki Morawczyńskiego, za co niniejszym serdecznie dziękuję.

Ofiary rabacji - link do mapy

wtorek, 9 marca 2021

Galicyanie, pamiątki rabacji

Czchów, dolny cmentarz

Grobowiec rodziny Dobrzyńskich, współwłaścicieli Jurkowa. Pochowany jest w nim Tytus Saryusz Dobrzyński, właściciel Jurkowa, najlepszy mąż i ojciec, prawy obywatel (1815 - 1881)  oraz córki: Marya (1855 - 1871) i Florentyna (1860 - 1871). Stroskana żona i matka prosi o modlitwę za ich dusze do Boga.

Dobrzyńscy podobnie jak Marassé uratowali życie, ukrywając się przed czernią  w Czchowie. I podobnie ich majątek został doszczętnie zrabowany.

Mapa - link 


poniedziałek, 8 marca 2021

Galicyanie, pamiątki rabacji

Czchów, dolny cmentarz

Grobowiec rodziny Marassé, właścicieli Jurkowa. Pochowana jest w nim Felicja hr. Marassé (2.08.1844 - 17.05.1864) oraz jej ojciec Ludwik Adam hr. Marassé (1809 - 22.05.1865), który w czasie rzezi opuścił dwór znajdujący się na wzgórzu nad obecną stacja benzynową i ukrywał się w Czchowie. Czerń, przybyła od Domosławic, gdzie zabito rządcę Jana Galana, nie znalazłszy dziedzica, zrabowała dwór.

Syn Adam (1842 - 1917) kolejny dziedzic Jurkowa pochowany jest prawdopodobnie również w tym grobie, ale nie ma tablicy na pomniku. Drugi syn Mieczysław ur. w 1840 r. pełnił funkcje starosty w Krośnie i tam zmarł w 1880 r.



niedziela, 7 marca 2021

 Galicyanie, pamiątki rabacji

Tymowa. Nagrobek Marii z Wielogłowskich Stobnickiej (1810 - 1865), drugiej żony powstańca listopadowego Feliksa Szczęsnego Stobnickiego, który podczas rzezi dowodził obroną Limanowej. Stobnicki zmarł w Krakowie w 1882 roku.



sobota, 6 marca 2021

 Galicyanie, pamiątki rabacji

Raciechowice. Kaplica za prezbiterium kościoła św. Jakuba. Tablice epitafijne Bilińskich.

Po lewej stronie epitafium Kasyldy Lewartowskiej (1773 - 1818) ufundowane przez jej męża Kaspra Bilińskiego (1766 - luty 1846), który napadnięty we dworze w Raciechowicach, ciężko pobity, taczany nago po szkle z wybitych szyb, zmarł dwa dni po odstawieniu do Myślenic. Dwór został doszczętnie ograbiony. Nieco wcześniej zginął w Dąbrowicy jego syn Kazimierz, rotmistrz, dziedzic Zegartowa, schwytany w podróży do brata Ludwika (1806 - 1868), który brał udział w obronie Limanowej. Z prawej strony epitafium zmarłego w 1872 r. Aleksego Bilińskiego, innego syna Kaspra.





piątek, 5 marca 2021

 Galicyanie, pamiątki rabacji

Łososina Górna. Grób Juliusza Żuławskiego

W Młynnem Niżnem istniał dworek zwany Słomianną. Drewniany budynek składał się z czterech pokoi. Również zabudowania gospodarcze były z drewna. Do dworku należało 300 morgów ziemi ornej z lasem. Właścicielem majątku był Teodor de Friedensfeld Laskiewicz (Laśkiewicz). Po nim dobra te odziedziczyła jedyna córka zmarłego Maria z Laskiewiczów Żuławska, której mężem był Juliusz Szeliga Żuławski (1814 - 1858), ojciec Kazimierza i dziad Jerzego, literata, prekursora polskiej powieści fantastyczno - naukowej, taternika i legionisty pochowanego na cmentarzu wojskowym w Dębicy.
W czasie napadu na dwór w Młynnem kobiety znalazły schronienie u gospodarza Marcina Gizy, zaś pan Laskiewicz, pasierb Seweryn Głębocki, zięć Juliusz Żuławski zostali pojmani, pobici i odstawieni do Bochni. Laskiewicz pod dozorem policji został w Bochni, zaś Głębockiego i Żuławskiego przewieziono do Wiśnicza, a stamtąd do Sącza. Dwór został zrabowany i zniszczony. 


czwartek, 4 marca 2021

 Galicyanie, pamiątki rabacji

Raciechowice. Kościół św. Jakuba Apostoła

Pomniki z tablicami epitafijnymi rodziny Finków.

Mapa - link